Rak piersi her dodatni to rak, który charakteryzuje się obecnością nadmiernej ilości białka HER2 (receptora ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu 2) na powierzchni komórek nowotworowych czyli z nadekpresją her2-.
Rak z nadekspresją białka her 2 może posiadać nadmierną ekspresją receptorów estrogenowych(ER)
i progesteronowych(PgR) – wtedy jest rakiem luminalnym( hormonozależnym) her dodatnim lub gdy nie posiada receptorów er i pgr jest rakiem niehormonozależnym her dodatnim.
Z jednej strony jest to gorzej rokujący rak-(w komórkach raka nadmierna ekspresja HER2 niekontrolowanie stymuluje wzrost irozprzestrzenianie się guza), ale dzięki temu, że charakteryzuje się nadmierną ekspresją białka HER2 bardzo dobrze odpowiada na terapię celowaną.
Raki piersi HER2-dodatnie stanowią około 15-20% wszystkich przypadków.
Raki hormonozalezne her dodatnie oprócz leczenia antyher dodatkowo leczy się antyhomonoterapią (klik) .
Poziom tego białka bada się z materiału biopsji gruboigłowej wraz z innymi receptorami.Jeśli her wychodzi na 3+ jest to jednoznacznie rak her dodatni i takie zostanie zaproponowane leczenie.Jeśli her jest 0 jest to rak her ujemny- tak samo określą się gdy her jest na +1.
Natomiast gdy białko her2- jest na poziomie 2+ patomorfolog robi dodatkowe badanie FISH– jeśli po tym badaniu nie stwierdzi się amplifikacji her- rak traktowany jest jako her ujemny – jeśli stwierdzi się amplifikację – raka kwalifikuje się jako her dodatniego
i otrzymuje się leczenie antyher. Dodac trzeba, że ostatnio- ale tylko w zakresie leku enhertu- przyjmuje się jeszcze jedno rozróżnienie- rak her low- rak gdzie her jest na 1+ lub na 2+ po fish ujemny.
Rak her dodatni najczęściej występuje u młodszych chorych na raka piersi, ma zazwyczaj wyższy wskaźnik profileracji ki67 – a więc zazwyczaj jego leczenie rozpoczyna się chemioterapią połączoną z immunoterapią- a dopiero potem jest operacja.
Jeśli chodzi o chore leczone radykalnie podstawowym obecnie schematem jest przedoperacyjna chemioterapia plus leczenie antyher trastuzumabem czyli herceptyną ( guz >niż 1cm lub zajęte węzły chlonne) lub herceptyna plus pertuzumab czyli perjeta (warunek guz> niż 2 cm przy her dodatnim niehormonozaleznym a gdy jest hormonozalezny musi być jeszcze przerzut do węzła) .
Schematy chemioterapii są różne np. :
– najpierw AC( czyli antracyklina plus cyklofosfamid) potem taxan ( 12 pxl co l7 dni lub 4 dxl co 21 dni)- her i per dopiero do taksanu
– karboplatyna plus docetaxel plus herceptyna (i jak są warunki perjeta) 6 × co 21 dni
– palitaksel 12 co tydzień.
Następnie po operacji:
– jeśli osiągnięto pcr- herceptyna łącznie przez rok
– jeśli jest choroba resztkowa – kadcyla (TDM1- trastuzumab emtanzyna )14 podań co 21 dni.
Jeśli zaczyna się operacją to jeśli w wyniku pooperacyjnym jest her dodatni rak >0.5 cm lub zajęte węzły to też chora otrzyma herceptynę (nawet jeśli przed operacja nie była niczym leczona).
Jeśli dojedzie do choroby uogólnionej to obecnie przerzuty her dodatnie leczy się najlepiej, jest najwięcej linii leczenia, często zdarzają się wieloletnie remisje, chore żyją kilkanaście- kilkadziesiąt lat i cały czas powstają nowe leki na ten typ raka bo tylko na ten typ raka jest leczenie celowane- antyher.
W chorobie rozsianej leczenie to terapie celowane na HER2-dodatniego raka piersi czyli przede wszystkim przeciwciała monoklonalne, połączone z lekiem cytostatycznym.
I są takie możliwości:
– taksany z herceptyna i perjetą (I linia leczenia przerzutów)
– sama herceptyna( I, II lub kolejne)
– kadcyla ( I, II III linia)
– lapatynib z kapecytabiną (I, II, III)
– tukatynib z herceptyna i kapecytabiną( II, III, IV)
– enhertu (II, III, IV)
Kolejność więc co w której linii decyduje prowadzący onkolog.